تصادفات و حوادث ورزشی از جمله رایجترین حادثههایی هستند که منجر به شکستگی ریشه دندان یا آسیب دیدن آن میشوند؛ حتی ممکن است در سنین 7 تا 12 سالگی هم دندانهای شیری آسیبهایی را ببینند که برای درمان نیاز به مراجعه به دندانپزشک متخصص وجود خواهد داشت. در چنین مواردی باید بلافاصله به یک اندودنتیست یا متخصص درمان ریشه دندان مراجعه کنید که با درمان ریشه دندانهای آسیب دیده در حوادث، مشکل را برطرف کرده و از شدیدتر شدن آن جلوگیری نماید.
تروما Trauma یا آسیبهای دندانی غالبا در سن 12-7 سال و در قدام دهان صورت میگیرد. در این سن دندان هنوز در حال رشد است و ممکن است هنوز نیاز به درمان ریشه پس از آسیب نباشد. نیاز است یک اندودنتیست بر روند بهبودی نظارت کند و در صورت بروز تغییرات مداخله کند.
این حوادث نیاز به مراجعهی فوری به متخصص اندو دارد و زمان در درمان این حوادث بسیار تعیین کننده میباشد. گاه دندان با ظاهر طبیعی آسیب جدی دارد که اندودنتیست در جلسهی معاینه با انجام تستها٬ بررسی لقی دندان، تهیه رادیوگرافی و در صورت لزوم گرافیهای تخصصی همچون CBCT که یک اسکن 3 بعدی میباشد در مواردی که ریسک عدم تشخیص دقیق محل شکستگی ریشه و استخوان وجود دارد جهت تشخیص دقیق نوع آسیب میپردازد.
دندانهای آسیب دیده نیاز به چک آپهای متوالی طی 5 سال دارند.
مهم ترین عامل برای نتیجه مطلوب سرعت جاگذاری دندان و پیشگیری از خشک شدن آن است. ایدهآل آن است دندان در مدت 20_15 دقیقه جاگذاری شود. باید تاج نگهداری شود و از تماس با ریشه خودداری گردد و بیمار به سرعت به نزدیکترین درمانگر ارجاع شود.
دندان اگر کثیف است به آرامی با آب شسته شود. آب محیطی مناسب برای نگهداری نیست و مواد شیمیایی و صابون استفاده نشود، دندان خشک نشود، داخل دستمال قرارداده نشود و در صورت امکان دندان در جای خود قرارگیرد و دهان به آرامی بسته شود.
در صورت عدم مهارت در قرار دادن حفره، محیط پیشنهادی برای نگهداری به ترتیب اولویت شیر، بزاق و سرم میباشد.
مدت زمان خارج دهان بودن، محیط قراردهی مرحله بلوغ ریشه در نوع درمان ریشه توسط اندودنتیست بسیار تاثیرگذار است.
شامل حساسیت به ضربه، لقی، جابهجایی داخل استخوان، جابهجایی به سمت تاجی یا به سمت داخل استخوان میباشد. در جابهجاییهای طرفی و جابهجایی به سمت تاجی دندان باید هرچه سریعتر به محل بازگردانده شود و به دندانهای مجاور متصل شود. دندانهای بالغی که به داخل حفره فرورفته است جهت خارج شدن نیاز به مداخله ارتودنسی یا جراحی دارد.
غالبا درمان اولیه با موفقیت انجام میشود ولی گاه پس از چند ماه یا چند سال درمان اولیه شکست خورده و بیمار در گرافی یا با علائم حاد و درد، تورم و آبسه متوجه شکست درمان اولیه میشود که در این موارد شانس حفظ دندان با درمان مجدد ریشه وجود دارد.
از جمله شایع ترین آسیبها، شکستگی تاج بدون درگیری عصب دندان میباشد که نیاز به ترمیم فوری تاج دندان میباشد. در شکستگیهایی که عصب دندان درگیر شده باشد، سن تکاملی دندان مدت زمانی که از آسیب گذشته و نوع درمان ترمیمی تعیین کننده درمان ریشه متخصص اندو میباشد. در کودکان باریشه نابالغ در صورتیکه درمان زیر 48 ساعت انجام شود، موفقیت درمان و حفظ حیات عصب دندان بیمار بالا میباشد.
در مواردی که شکستگی تاج و ریشه رخ دهد، درمان پیچیده تر شده و گاه نیاز به جراحی لثه و درمان ارتودنسی میباشد. در شکستگیهای افقی ریشه گاه قطعهی تاجی بسیار جا به جا شده و در استخوان قفل میشود. اندودنتیست باید فورا قطعه را در مکان اصلی قرار داده و دندان را به دندان های مجاور متصل کند. در صورت گذشت زمان زیاد از آسیب جاگذاری مجدد ممکن نیست.
تروما یا آسیب دندانی عارضهای است که معمولا در سنین 7 تا 12 سال اتفاق میافتد؛ از آنجا که در این سن دندانها هنوز در حال رشد هستند و حالت شیری دارند، ممکن است نیاز به درمان ریشه دندان کودکان وجود نداشته باشد. اما نکته مهم اینجا است که در صورت وارد شدن هرگونه ضربه به دندان، شکستن تاج یا هرگونه آسیب جدی دیگر، باید بلافاصله به یک پزشک متخصص درمان ریشه مراجعه کنید تا دندان آسیب دیده و دندانهای مجاور آن را مورد بررسی قرار دهد و مشکل را برطرف کند.
درمان ریشه دندانهای آسیب دیده در حوادث معمولا با مراجعه به متخصص و یک جلسه معاینه آغاز میشود؛ در این جلسه، پزشک ابتدا تستهایی را برای بررسی لقی دندان آسیب دیده و اطراف آن انجام میدهد. پس از آن شما نیاز به رادیوگرافی خواهید داشت تا پزشک تشخیص دهد که عمق آسیب واردشده چقدر است و به چه اقدامات درمانی نیاز خواهید داشت. در صورتی که در رادیوگرافی اولیه تشخیص آسیبهای شدید داده شود، نیاز به گرافیهای سه بعدی تخصصی مانند CECT خواهید داشت که میتواند محل دقیق شکستگی ریشه و استخوان را مشخص کرده و نوع آسیب را با دقت زیادی تعیین کند. در نهایت، پزشک همانند فرایند عادی درمان ریشه، با ایجاد یک سوراخ، شکستگی را ترمیم کرده و عفونتها را خارج میکند؛ پس از آن با استفاده از مواد مخصوص دندان را پر کرده و روکش خواهد کرد.
زمانی که دندان شما دچار آسیب یا شکستگی ریشه میشود، باید خیلی سریع به متخصص درمان ریشه مراجعه کنید؛ اما تا زمان رسیدن به دندانپزشک میتوانید با انجام اقداماتی، التهاب را تا حدی کم کنید. این اقدامات عبارتند از:
- استفاده از کمپرس سرد برای کاهش دادن درد دهان و لثه
- قرار دادن کمپرس سرد بر روی گونه یا لب و جلوگیری از ایجاد تورم
- استفاده از مسکن برای برطرف کردن موقتی درد
- گاز نزدن یا عدم وارد کردن فشار به دندان شکسته شده
- بردن تکه شکسته شده تاجی به دندانپزشکی در صورت نیاز
کلینیک تخصصی درمان ریشه دکتر نفیسه امامی
از آنجا که حوادث شدید که منجر به شکستن ریشههای دندان میشوند، ممکن است ظاهر طبیعی آن را تحت تاثیر قرار دهند، نیاز است که با دقت زیادی توصیههای بهداشتی پزشک را در زمینه مراقبتهای بعدی رعایت کنید. برای مثال لازم است که تا مدتی، از خوردن و جویدن غذاهای سفت خودداری کرده یا غذاهای خیلی سرد یا گرم را مصرف نکنید. همچنین نیاز است که تا 5 سال بعد، به صورت متوالی برای چکاپ نزد پزشک بروید تا دندان حالت رشد طبیعی خود را طی کرده و دچار مشکل نشود.
با مراقبت های بعد از درمان ریشه دندان بیشتر آشنا شوید؛ کلیک کنید.
شکستگی ریشه دندان ممکن است به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد و میزان پیشرفت متفاوتی داشته باشد؛ به همین دلیل نیاز است که قبل از تعیین قیمت، معاینات اولیه به درستی انجام شده و دندانپزشک به تشخیص درست برسد. پس از آن، میتواند بر اساس نوع و عمق آسیب، هزینه و تعداد جلسات درمان این عارضه را مشخص کرده و درباره نحوه پرداخت به توافق برسید.