درمان ریشه دندان در چند جلسه انجام می‌شود؟

درمان ریشه دندان یکی از ضروری‌ترین روش‌های دندانپزشکی است که باید در اسرع وقت به آن رسیدگی شود؛ زیرا گسترش عفونت در این مورد می‌تواند منجر به ایجاد خسارت‌های جدی شود. اما یکی از نگرانی‌هایی که بیماران درباره درمان ریشه دارند، این است که ناچار شوند تعداد دفعات زیادی به مطب دندانپزشک مراجعه کنند و در این مدت نتوانند به درستی صحبت کرده یا غذا بخورند. به همین دلیل در این نوشتار از دکتر نفیسه امامی متخصص درمان ریشه دندان، می‌خواهیم به این سوال پاسخ دهیم که درمان ریشه دندان در چند جلسه انجام می‌شود و چقدر طول می‌کشد؟

منظور از درمان ریشه دندان چیست؟

درمان ریشه دندان یا Root Canal Therapy یک روش درمانی است که در آن پالپ ریشه دچار آسیب دیدگی یا عفونت شده و یا به طور کامل از بین رفته است. در چنین مواردی دندانپزشک برای جلوگیری از آبسه، پالپ عفونی را با ایجاد یک سوراخ در ریشه برمی‌دارد و به این ترتیب از نیاز به کشیدن دندان جلوگیری می‌کند. باید بدانید که نیاز به درمان ریشه دندان تنها با عکسبرداری و رادیوگرافی تشخیص داده خواهد شد؛ اما اگر علائم زیر را مشاهده کردید، حتما برای اقدامات درمانی به مطب پزشک مراجعه کنید:

• تغییر رنگ دندان‌ها و ایحاد یک سایه خاکستری بر روی آن‌ها
• ایجاد یک دندان درد بسیار شدید
• وجود تورم در لثه‌ها
• حساسیت پیدا کردن نسبت به غذا‌های سرد و گرم

عوامل موثر بر مدت زمان مورد نیاز برای درمان ریشه دندان

برای اینکه بتوانیم به طور دقیق بگوییم که درمان ریشه دندان چقدر طول می‌کشد، نیاز است که عوامل موثر بر طول این عمل را بدانیم که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• میزان آسیب
  یکی از مهم‌ترین عوامل موثر بر طول درمان ریشه دندان، میزان آسیب واردشده به آن است؛ هر چقدر که عفونت دندان بیشتر گسترده شده و پالپ را آلوده کرده باشد، تخلیه کامل آن سخت‌تر بوده و نیاز به زمان بیشتری خواهد داشت. به همین دلیل است که قبل از شروع به کار، دندانپزشک یک تصویر دقیق از وضعیت دندان تهیه می‌کند تا بتواند به طور تخمینی مدت زمان انجام این کار را برآورد کند.
• تعداد کانال‌های درگیر
  هر دندان ما دارای 4 کانال است که می‌توانند در طی عفونت و آسیب دیدگی ریشه درگیر شوند؛ هر چقدر که کانال‌های بیشتری از دندان درگیر شده باشند، طول مدت درمان ریشه دندان هم افزایش خواهد یافت. البته این موضوع باز هم بستگی به تشخیص دندانپزشک دارد که آیا می‌تواند همه کانال‌ها را در یک جلسه تخلیه کند یا نیاز به زمان بیشتری خواهد داشت.
• میزان تخصص دندانپزشک
  هر چقدر که دندانپزشک شما در زمینه درمان ریشه دندان باتجربه‌تر و حرفه‌ای‌تر باشد، سریع‌تر می‌تواند درمان را انجام دهد. شما باید برای درمان ریشه حتما به یک متخصص ریشه یا اندودنتیست مراجعه کنید تا بتواند با تشخیص به موقع و اقدام سریع، از گسترش عفونت جلوگیری کند و خیلی زود فرایند درمانی را پشت سر بگذارد. بنابراین این موضوع را دست کم نگیرید و حتما برای درمان به یک متخصص ماهر مراجعه کنید.
• نوع دندان
  بسته به اینکه کدامیک از دندان‌های شما دچار آسیب ریشه شده باشند، طول درمان متفاوت خواهد بود. برای مثال دندان‌های نیش و جلویی، تنها یک ریشه دارند و درمان ریشه آن‌ها ممکن است 45 دقیقه تا 1 ساعت طول بکشد. اما مدت زمان بیشتری برای قرار دادن روکش بر روی دندان نیاز است؛ زیرا این دندان‌ها در زیبایی چهره شما تاثیر به‌سزایی دارند و باید پر کردن و روکش گذاری بر روی آن‌ها با دقت زیادی انجام شود. اما دندان‌های عقبی و میانی، اغلب 2 تا 4 کانال دارند و درمان ریشه آن‌ها معمولا بیشتر از 90 دقیقه طول می‌کشد.

طول هر جلسه درمانی درمان ریشه دندان چقدر است؟

به طور معمول بیشتر متخصصان درمان ریشه و دندانپزشکان تلاش می‌کنند تا درمان ریشه را در یک جلسه انجام دهند تا شما نیازی به مراجعه دوباره پیدا نکنید و احتمال آسیب رسیدن به دندان هم در طی این مدت به صفر برسد. درمان کانال ریشه معمولا نیاز به زمان زیادی دارد؛ زیرا اعصاب آن باید کنده شده، عفونت تخلیه گردد و پس از ضدعفونی، با مواد مخصوص پر شود. با توجه به این مورد، تخلیه کامل و پر کردن مجدد هر کانال به حدود 30 تا 90 دقیقه زمان نیاز دارد؛ در طی این مدت، چند دقیقه‌ای نیاز است تا بی حسی موضعی به طور کامل اثر کند و دندانپزشک بتواند فرایند را آغاز نماید. با توجه به این موضوع، اگر بیش از یک کانال دندان درگیر عفونت شده باشد، باید چیزی بیشتر از 3 تا 4 ساعت را در مطب دندانپزشک بمانید.

چرا درمان ریشه گاهی به بیش از یک جلسه نیاز دارد؟

همان‌طور که گفتیم بیشتر دندانپزشکان تلاش می‌کنند تا درمان ریشه دندان را در طی یک جلسه انجام دهند؛ البته باید بدانید که زمان ذکرشده در قسمت‌های قبلی، بدون در نظر گرفتن زمان لازم برای روکش گذاری دندان بیان شده است. با این حال، در برخی موارد، ممکن است شما به بیش از یک بار مراجعه به دندانپزشک نیاز پیدا کنید که در این صورت روند درمانی به صورت زیر خواهد بود:

• جلسه اول
  در این جلسه ویزیت عمومی‌ و تشخیص انجام شده و زمانی برای مراجعه و درمان تعیین می‌شود. در صورتی که نیاز به درمان اورژانسی ریشه دندان داشته باشید، بدون نوبت کار شما انجام خواهد شد و در همان جلسه فرایند درمان آغاز می‌شود. به این ترتیب که دندانپزشک بر روی برداشتن بافت عفونی یا آسیب دیده از روی دندان شما متمرکز خواهد شد و زمان کافی را برای تخلیه کامل عفونت به این فرایند اختصاص خواهد داد.
• فرصت میان دو جلسه درمان
  در مواردی که میزان عفونت بسیار شدید باشد، دندانپزشک نیاز دارد که پس از تخلیه اولیه، یک زمانی را برای کاهش التهاب دندان و بررسی بیشتر در نظر بگیرد. در نتیجه نیاز به دو جلسه درمانی پیدا خواهید کرد. در چنین مواردی دندانپزشک از یک داروی آنتی باکتریال موقت استفاده می‌کند؛ این دارو در فاصله میان دو جلسه بر روی دندان شما قرار می‌گیرد تا هیچ دندان دردی حس نکنید و بدون آسیب اضافه، بتوانید تا مراجعه بعدی به دندانپزشک، از دندان‌های خود مراقبت کنید.
• جلسه دوم
  در جلسه دوم درمانی که معمولا با فاصله زمانی بسیار کوتاهی پس از درمان ریشه دندان اولیه انجام می‌گیرد، نیاز به تمیز کردن و ضد عفونی بیشتر کانال وجود دارد تا دندانپزشک اطمینان حاصل کند که نیازی به درمان مجدد کانال ریشه پیدا نخواهید کرد. پس از ضدعفونی کامل، کانال‌ها با مواد مخصوص پر شده و یک پر کننده دائمی‌ یا موقتی (بسته به تشخیص پزشک) بر روی دندان قرار می‌گیرد.
• جلسه مربوط به گذاشتن روکش
  در برخی مواقع که از پرکننده‌های موقتی استفاده می‌شود، باید حدود 1 تا 2 هفته صبر کنید تا روکش گذاری دندان و نهایی شدن درمان انجام شود. در این مدت نیاز است که حتما از خوردن غذا‌های سفت خودداری کرده و د‌هان خود را با استفاده از آب نمک ولرم بشویید؛ به این ترتیب مطمئن خواهید شد که ذرات غذا در میان دندان‌ها باقی نمانده‌اند. همچنین از نخ دندان استفاده کرده و توصیه‌های دندانپزشک را برای مراقبت از دندان‌ها جدی بگیرید.

ریکاوری بعد از درمان ریشه چقدر طول می‌کشد؟

تا اینجای کار توضیح دادیم که فرایند درمان ریشه دندان چقدر طول می‌کشد و گفتیم که مدت زمان ذکرشده در این مقاله، بدون در نظر گرفتن زمان لازم برای روکش کردن و نهایی شدن فرایند درمان است. اما باید بدانید که شما به زمانی هم برای بهبودی پس از درمان ریشه نیاز خواهید داشت؛ پس از انجام درمان، معمولا 24 تا 48 ساعت طول می‌کشد تا درد و سوزش اولیه شما برطرف شود. در این مدت حتما باید از مسکن‌ها و آنتی بیوتیک‌هایی که پزشک تجویز کرده است، استفاده کنید. همچنین کمپرس سرد هم می‌تواند به رفع این مشکل کمک کند. دقت داشته باشید که در این مدت نباید بر روی دندان روکش نشده، مسواک بزنید یا فشاری به آن وارد کنید؛ پس از یک هفته می‌توانید برای پر کردن دائمی‌ و روکش مراجعه کرده و فرایند درمانی خود را تکمیل کنید.

سخن آخر…

در این مقاله به این سوال پاسخ دادیم که تعداد جلسات برای درمان ریشه دندان چقدر است و عوامل موثر بر آن را بیان کردیم. دقت داشته باشید که مراجعه به متخصص درمان ریشه می‌تواند در کاهش مدت زمان مورد نیاز برای درمان تاثیر به‌سزایی بگذارد. همچنین نباید اجازه دهید که دامنه عفونت بیش از حد گسترش پیدا کند؛ زیرا این موضوع باعث پیچیده و طولانی شدن فرایند درمانی می‌شود.