پوسیدگیهای عمیق، ترک و شکستگی دندان، تروما (ضربه) و ترمیمهای با مجاورت نزدیک به عصب دندان از دلایل ایجاد التهاب و عفونت در دندان میباشد. در پروسهی درمان ریشه این بافت ملتهب و عفونی خارج میشود کانال های دندان ضد عفونی شده و توسط مادهای خنثی داخل کانالهای دندان پر میشود.
درمان ریشه دندان یکی از اقدامات بسیار پیچیده دندانپزشکی است که برای درمان عفونتهای شدید ریشههای دندان استفاده میشود. از این روش میتوان برای جلوگیری از کشیدن دندان و ترمیم آسیب دیدگیهای عمقی استفاده کرد؛ اما به خاطر داشته باشید که برای رسیدن به یک نتیجه مطلوب، باید یک متخصص درمان ریشه دندان پیدا کنید. زیرا طی شدن ناقص یا اشتباه این فرایند میتواند ضررهای جبران ناپذیری را به سلامت دهان و دندان شما وارد کند.
در داخل بافت سخت دندانی بافتی نرم وجود دارد که پالپ دندان نام دارد و حاوی عروق و اعصاب میباشد در موارد عمیق شدن پوسیدگی و از بین رفتن بافت سخت این بافت ملتهب شده و دچار درد حاد میشود که در اصطلاح عامیانه این شرایط (به عصب رسیدن دندان) اتلاق میشود و درصورت تاخیر در درمان ریشه این بافت ملتهب، بافتی نکروز (مرده) شده که نهایتا منجر به ایجاد ابسه و تورم در بیمار میشود.
تمامی کیس های درمان ریشه نیاز به درمان تخصصی ندارند حین مواجهه با اولین درد دندان بیمار به یک دندانپزشک عمومی مراجعه نموده و دندانپزشک پس از انجام تستهای دندانی و بررسی گرافی بیمار با مشاهدهی حاد بودن علائم و پیچیدگی درمان ریشه آن را به متخصص ارجاع میدهد.
تشخیص و طرح درمان:
مورفولوژی ریشه:
تروما (حوادث):
تحلیل:
در قسمت سخت دندان، یک بافت نرم به نام پالپ دندان وجود دارد که عروق و اعصاب زیادی را در خود جای داده است. در مواردی، به دلیل عمیق شدن پوسیدگیها یا از بین رفتن بافت سخت دندان، این قسمت دچار آسیب شده و درد شدیدی را به دنبال دارد. در این موارد اصطلاحا گفته میشود که دندان به عصب رسیده و نیاز به درمان ریشه دندان پیدا میشود. اما اگر تاخیری در فرایند درمان به وجود آید، رفتهرفته بافت آسیب دیده تبدیل به یک بافت مرده میشود و در نهایت تورم یا آبسه را به وجود میآورد. در پروسه درمان ریشه دندان، این بافت ملتهب به طور کامل استخراج شده و همه کانالهای دندانی ضدعفونی میشوند؛ سپس با استفاده از یک ماده خنثی این کانالها پر شده و در نهایت دندان شما ترمیم خواهد شد.
ایجاد التهاب در پالپ دندان یا از بین رفتن بافت سخت دندانها دلایل متعددی دارد که از مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- داشتن پوسیدگیهای بسیار عمیق
- شکستن یا ترک خوردن دندان
- ضربههای شدید یا تروما
- ترمیمهای اشتباه یا ناقص نزدیک به عصب دندان
آنتی بیوتیکها دارویی هستند که برای درمان عفونت باکتریایی استفاده میشوند؛ اما در درمان ریشه موثر نیستند. البته شاید خوردن این قرصها تا حدی باعث کم شدن تورم لثهها یا گونه شود، اما نمیتواند به طور کلی عفونت ریشه را از بین ببرد؛ زیرا درمان ریشه دندان نیاز به ضدعفونی کامل کانالهای دندانی دارد و نمیتوان با خوردن قرصهای ساده آن را درمان کرد.
درباره نحوه مصرف آنتی بیوتیک بعد از درمان ریشه دندان کلیک کنید و بیشتر بخوانید.
درمان ریشه دندان زمانی لازم میشود که از طریق عکسبرداری با اشعه ایکس، بتوان پالپ باکتریایی را تشخیص داد. اما قبل از گسترده شدن این عفونت هم میتوانید با مشاهده علائم زیر متوجه نیاز به درمان ریشه شوید:
- درد بیشتر از 20 ثانیه در زمان خوردن یا نوشیدن مواد غذایی سرد یا گرم
- درد در زمان گاز زدن یا جویدن مواد غذایی سفت یا چسبناک
- لق شدن دندان
- تورم لثهها، گونه یا فک
- ترشح چرک
- تیره شدن رنگ دندان
- دردهای مزمن یا مداوم
- دردهای شبانهای که منجر به اختلال در خواب شما میشوند
دقت داشته باشید که با پیشرفت عفونت و آسیب دیدن پالپ، ممکن است شدت برخی از این علائم کاهش پیدا کند و شما تصور کنید که درمان شدهاید. اما در واقع عفونت از طریق سیستمهای کانال ریشه گسترش یافته و در صورت عدم مراجعه به دندانپزشک، احتمالا ناچار به کشیدن دندان خواهید شد.
درمان دندان با خطاهای درمان قبلی:
اگر برای درمان ریشه به یک متخصص درمان ریشه دندان خوب مراجعه نکنید، ممکن است تخلیه، ضدعفونی یا پر کردن کانالها به صورت ناقص انجام شود. در این صورت درد و تورمی را پس از درمان احساس خواهید کرد و حتی ممکن است مجددا عفونت در دندان شما توسعه پیدا کند. دقت داشته باشید که در صورتی میتوان گفت درمان ریشه به صورت ناقص یا نادرست انجام گرفته که درد و تورم، از یک هفته بیشتر طول بکشد و با داروهای تجویزشده قابل کنترل نباشد.
یکی از سوالات رایجی که در میان بیماران وجود دارد، این است که آیا درمان ریشه دندان درد دارد؟ این ترس بزرگی است که شاید حتی مانع از مراجعه به دندانپزشک شود. باید بدانید که اگر برای درمان ریشه به یک متخصص درمان ریشه دندان مجرب مراجعه کنید، با استفاده درست از بیحسی کمک میکند که این فرایند کاملا بدون درد انجام شود. در صورتی که میخواهید درد بعد از برطرف شدن اثر بیحسی کمتر شود، باید مراقبتهای بعد از درمان ریشه دندان را به دقت انجام دهید که از مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تا زمان کامل شدن فرایند درمان، از گاز زدن غذاهای سفت خودداری کنید.
- از مسکنهای تجویزشده توسط پزشک استفاده کنید.
- در صورت مشاهده درد و تورم غیرعادی (حتی با وجود مصرف داروها یا بیش از یک هفته) به پزشک مراجعه کنید.
- غذاهای شیرین زیادی نخورید و سیگار نکشید.