شکستگی دندان اتفاقی است که طی آن روی تاج دندان ترک‌خوردگی کوچکی ایجاد می‌شود. ترک خوردگی یا شکستن دندان علل مختلفی دارد که برخی از آن‌ها شامل دندان قروچه یا فشار دادن بیش از اندازه دندان، جویدن مواد سفت و محکم مثل پوست گردو، آسیب ناشی از تصادف و… هستند.
هنگامی که دندان دچار شکستگی می‌شود، درد ناشی از آن معمولا هنگام غذا خوردن و بعد از آن احساس می‌شود که آن را به عنوان سندرم دندان ترک خورده می‌شناسند. میزان درد بستگی به ناحیه شکستگی دندان و اندازه ترک خوردگی دارد.
علت درد در دندان شکسته شده این است که با شکستن مینا دندان، پالپ داخلی دندان معلوم می‌شود. پالپ داخلی دندان تشکیل شده از رگ‌های خونی و عصب بافت دندان است و با ملتهب شدن این قسمت‌ها درد شدیدی در ناحیه شکستگی دندان ایجاد می‌شود. در این مطلب از دکتر نفیسه امامی همراه ما باشید تا علت درد دندان شکسته شده و روش‌های درمان آن را بررسی کنیم.
علت شکستگی دندان
شکستگی دندان عوامل مختلفی دارد که این عوامل در برخی موارد به ریشه دندان مربوط شده و در برخی از موارد به آسیب‌های فیزیکی که به دندان وارد می‌شود، بستگی دارد. در ادامه به 5 مورد از مهم‌ترین دلایل شکستگی دندان می‌پردازیم:
ترک های مویی دندان
این ترک روی مینا جلویی دندان به دلیل جویدن و خوردن مواد سفت ایجاد می‌شود که در برخی از موارد سبب شکستگی دندان می‌شود. عمق این ترک‌ها بسیار کم بوده و بیشتر از لحاظ زیبایی ظاهری، آن را ترمیم می‌کند.
شکستگی کاسپ دندان
این ترک در دندان‌های پشتی سمت زبان و دندان‌های عقبی سمت گونه ایجاد می‌شود. پوسیدگی، فشار زیاد و گاز گرفتن مواد سفت سبب ایجاد این ترک و در برخی از مواقع شکستگی دندان می‌شود. درد ناشی از این ترک هنگام مواجه شدن با هوای سرد و جویدن به وجود می‌آید.
دندان ترک خورده
این ترک معمولا در ناحیه جویدنی دندان ایجاد می‌شود. ترک روی دندان به‌صورت عمودی به سمت ریشه کشیده و به مرور سبب تحریک پالپ دندان می‌شود. تحریک پالپ دندان باعث ایجاد درد خواهد شد. درمان دندان ترک خورده بسیار مهم است؛ زیرا در برخی موارد ممکن است به ریشه دندان آسیب وارد کند.
دو نیم شدن دندان
هنگامی که یک دندان شکسته شده داشته باشید و به درمان آن نپردازید، به مرور آن دندان دو نیم خواهد شد. جویدن یخ و ساییدن سبب ایجاد این مشکل در دندان می‌شود. اگر این دندان در وضعیت وخیمی قرار نداشته باشد با روت کانال و تاج دندان بهبود پیدا می‌کند.
شکستگی عمودی ریشه
نقطه آغاز این شکستگی از ریشه دندان است که به سمت سطح دندان پیش می‌رود. برای درمان این شکستگی باید به متخصص ریشه دندان مراجعه کنید؛ زیرا منشا آن ریشه دندان است و تشخیص آن با رادیوگرافی ممکن خواهد بود.
بایدها و نبایدهای دندان شکسته شده
هنگامی که دندان شما دچار شکستگی یا ترک می‌شود، پیش از مراجعه به دندانپزشک حتما باید مواردی را رعایت کنید تا وضعیت دندان شما حادتر نشود. مراجعه به متخصص ریشه دندان برای درمان شکستگی دندان بسیار مهم است. در صورت بروز هر گونه شکستگی در دندان می‌توانید به مطب خانم دکتر نفیسه امامی به عنوان متخصص درمان ریشه دندان مراجعه کنید. برای نوبت دهی می‌توانید با شماره‌های موجود در سایت تماس بگیرید.
اقداماتی که نباید انجام بدهید:
- اجتناب از خوردن غذا‌های سفت
- عدم استفاده از غذا‌ها و نوشیدنی‌هایی شیرین
- پرهیز از مصرف نوشیدنی‌های اسیدی مانند نوشابه و سرکه
- جلوگیری کردن از مصرف غذا‌ها و خوراکی‌های سفت
اقداماتی که باید انجام بدهید:
- هنگام درد یا خونریزی ناحیه شکسته شده، قسمتی از پارچه استریل شده را روی دندان خود فشار دهید.
- پس از شکستن دندان، تکه‌های آن را دور نریزید، آن‌ها را نگه دارید و به دندانپزشک معالج خود نشان دهید تا او بتواند تشخیص دهد که شکستگی دندان ناشی از شکستن تاج دندان یا پرکننده قدیمی است.
علت درد در دندان شکسته شده چیست؟
دندان‌ها به دلایل مختلفی دچار شکستگی می‌شوند. این دلایل در سنین بالاتر شامل پوسیدگی دندان، جویدن خوراکی‌های محکم، تصادف و ضربه‌های محکم هستند. با شکستن دندان، فرد دچار درد در ناحیه دندان می‌شود. البته ناگفته نماند که در ترک خوردن دندان‌های جلویی، درد کم‌تری احساس می‌شود. در دندان‌های آسیاب و ترک خوردگی‌هایی که به سمت ریشه رفته‌اند، درد بیش‌تری احساس می‌شود.
دلیل درد ناحیه شکستگی دندان این است که در اثر شکستگی به پالپ دندان‌ها آسیب وارد می‌شود. پالپ دندان‌ها از رگ‌های خونی دندان و عصب‌های دندان تشکیل شده و با آسیب رسیدن به آن‌ها احساس درد در ناحیه شکستگی دندان به وجود می‌آید. این درد با سرد و گرم شدن ناگهانی دندان، خوردن خوراکی‌های اسیدی یا شیرین و… بیشتر خواهد شد.
درمان های خانگی تسکین درد دندان شکسته شده
هنگامی که دندان شما به دلیل جویدن خوراکی‌های سفت یا ضربه محکم به آن می‌شکند، درد بسیاری در ناحیه شکستگی دندان حس می‌شود. برخی از افراد پس از اینکه دندانشان شکسته می‌شود، دسترسی به دندانپزشک معالج ندارند و نیاز دارند که از طریق راهکار‌های خانگی درد آن را تسکین دهند.
قرص‌های مسکن: برای تسکین درد در ناحیه شکستگی می‌توانید از برخی قرص‌های مسکن مانند ایبوپروفن و استامینوفن استفاده کنید.
استفاده از نخ دندان: پس از استفاده از موادغذایی باید از نخ دندان استفاده کنید. نخ دندان سبب می‌شود که تمام باکتری‌ها و مواد بین دندان‌ها و لثه‌ها از دندان دور شوند. این موضوع جلوی درد در ناحیه شکسته شده را می‌گیرد. هنگام استفاده از نخ دندان توجه داشته باشید که فشار زیادی به ناحیه شکستگی دندان وارد نشود.
استفاده از روغن میخک: از گذشته تا به امروز استفاده از میخک کاربرد بسیاری برای رفع دندان درد دارد. روغن میخک نیز از مهم‌ترین درمان‌های خانگی دندان درد است. این روغن گیاهی بوده و شما می‌توانید آن را از عطاری‌ها تهیه کنید.
کاربرد این روغن برای تسکین درد دندان این است که درد دندان را بی حس می‌کند. برای استفاده از این روغن یک پنبه را داخل آن قرار دهید. سپس پنبه را از روغن خارج کرده و به مدت 10 ثانیه آن را در محل درد دندان قرار دهید. البته حواستان باشد که روغن را نخورید.
استفاده از آب نمک: آب نمک برای جلوگیری از پوسیدگی دندان و حتی درمان آن گزینه بسیار مناسبی محسوب می‌شود. نمک و ترکیب آن با آب یکی از بهترین راهکار‌های معروف در تسکین درد دندان است. شما می‌توانید با قرقره کردن آب نمک به‌صورت مرتب به ضدعفونی کردن دندان‌های آسیب دیده و حتی سالم خود کمک کنید.
بیشتر بخوانید: بهترین قرص برای دندان درد شدید
درمان های تخصصی دندان شکسته شده
درمان‌های تخصصی از جمله رایج‌ترین روش درمانی برای دندان شکسته شده محسوب می‌شوند. این روش درمانی برخلاف روش‌هی خانگی که موقت هستند، دائمی بوده و مشکل دندان را برطرف می‌کنند. برای درمان دندان شکسته شده حتما باید به دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشک متخصص ریشه دندان می‌تواند به شما برای رفع شکستگی‌ها بسیار کمک کنید.
تاج دندان
تاج دندان، روکش‌های دندانی هستند که از فلزات، رزیت کامپوزیت و سرامیک تشکیل شده‌اند. این روکش روی دندان آسیب دیده قرار می‌گیرد. این روکش سبب می‌شود که قسمت خالی شده ناشی از شکستگی پر شود و دندان ظاهر قبلی خود را پیدا کند. اگر دندان شما نیاز به کشیدن ندارد، استفاده از این روش برای ترمیم دندان بسیار مناسب است.
درمان کانال ریشه دندان
اگر آسیب به دندان شکسته شده به اندازه‌ای باشد که به پالپ دندان آسیب وارد شود، باید درمان کانال ریشه صورت بگیرد. در غیر این صورت مجبور خواهید شد که دندان خود را پس از مدتی بکشید؛ زیرا با آسیب به پالپ دندان، عفونت در آن ناحیه به وجود آمده و سبب آسیب زیادی در ریشه دندان می‌شود. بنابراین برای درمان ریشه‌های ملتهب شده و عفونی حتما از دندانپزشک متخصص ریشه کمک بگیرید.
کشیدن دندان
ترک ناشی از شکستگی دندان اگر تا زیر خط لثه رسیده باشد، حتما باید آن دندان را کشیده و ریشه آن را از بین برد. برای جایگذاری دندان برداشته شده می‌توانید از کامپوزیت استفاده کنید. درمان ریشه دندان یکی از بهترین راهکار‌ها برای شکستگی دندان محسوب می‌شود؛ زیرا در شکستگی دندان احتمال دارد که شکستگی به مرور زمان بیشتر شود و در نهایت به ریشه آسیب وارد کند. بنابراین اگر در ابتدا ریشه دندان را درمان کنید، حتی اگر شکستگی بیشتر شود، دیگر دردی را احساس نخواهید کرد.
سخن آخر
برای جلوگیری از آسیب‌های جدی به دندان در اثر شکستگی حتما باید شکستگی دندان را تشخیص دهید. تشخیص شکستگی دندان به‌صورت عادی ممکن نبوده و با علائمی که دارد می‌توانید متوجه شوید که دندانتان ترک خورده است. این علائم شامل گزگز کردن دندان، درد و… هستند.
در صورتی که این علائم را احساس کردید و به پزشک معالج مراجعه نکردید، شکستگی دندان شما شدیدتر شده و برای درمان آن باید هزینه بیش‌تری را پرداخت کنید. بنابراین با مشاهده چنین علائمی به سرعت به دندانپزشک متخصص ریشه دندان مراجعه کنید.
